Interview met Elsbeth van Genuchten

Wie ben je ?

Mijn naam is Elsbeth van Genuchten. Ik ben mijn carrière begonnen als wijkverpleegkundige. Ik kwam toen bij mensen thuis en hielp hen bij ziekte en werkte op het consultatiebureau.  Inmiddels ben ik alweer 20 jaar werkzaam voor de GGD als jeugdgezondheidszorgverpleegkundige (JGZ’er) 4 -18. Dit doe ik in de Kempengemeenten. Ik ben gekoppeld aan het voorgezet onderwijs, wat inhoudt dat ik met name werkzaam ben op het Pius X-College in Bladel en op het Rythovius College in Eersel. Daarnaast ben ik ook nog af en toe aanwezig op het basisonderwijs in Bergeijk. Sinds anderhalf jaar heb ik naast mijn reguliere JGZ taken, armoede en geldzorgen als aandachtsgebied. Ik merk dat dit een groeiend probleem is waar steeds meer aandacht voor komt.

Wat doe je? Wat houdt je werk in?

Jeugdgezondheidszorg (JGZ) is de publieke gezondheidszorg voor jeugd tussen 0 en 18 jaar. Doel van de JGZ is het bevorderen, beschermen en beveiligen van de gezondheid en de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van jeugdigen van 0-18 jaar. Vooral in de leeftijd van het consultatiebureau zien JGZ’ers ouders en kinderen intensief. Binnen JGZ zijn er ook verschillende aandachtsgebieden, waaronder armoede. Dat houdt voor mijn functie met name in dat ik voor collega’s intern als vraagbaak fungeer. We hebben allemaal een belangrijke signalerende en doorverwijzende functie (naar o.a. stichting Leergeld en de afdeling Maatschappelijke Dienstverlening) op het gebied van geldzorgen, maar ik ondersteun collega’s verder in hoe je goed signaleert en doorverwijst. Daarnaast maak ik de effecten van armoede op gezondheid en ontwikkeling van een kind bespreekbaar met zowel collega’s als met ouders.

Kansenongelijkheid en geldzorgen zijn belangrijke speerpunten voor de GGD. De rol van de GGD is o.a. samenwerking verstevigen. Dat we elkaar nog makkelijker kunnen vinden. JGZ heeft vaak korte trajecten, waar meer speelt dan enkel geldzorgen. Het is belangrijk dat we dan goed kunnen doorverwijzen. Armoedeproblematiek of geldzorgen creëert namelijk veel stress. Stress is een gezondheidsbedreiging, waar ook kinderen veel last van hebben. Vaak zie je dat door armoedestress ook andere problemen ontstaan. Denk aan slaapproblemen of je niet goed kunnen concentreren op school.

Wie kan er contact met je opnemen en waarvoor?

Ouders kunnen altijd contact opnemen met JGZ via het klantcontactcentrum van de GGD JGZ-telefoonnummer: (088)0031414 of via de school van hun kind. Dat geldt ook voor professionals of vrijwilligers uit het veld.  

Wat vind je het leukste aan je werk?

Het leukste aan mijn werk vind ik dat je door hulp te bieden, de zorgen van ouders en kinderen daadwerkelijk kunt verlichten. Je biedt hen mogelijkheden waar ze meteen gebruik van kunnen maken.

Welke hulpvraag zie je tegenwoordig steeds vaker voorbij komen?

Een hulpvraag die vaak voorbij komt bij ouders en kinderen is bijvoorbeeld het meedoen aan excursies en schoolreisjes. Ook lidmaatschap bij een (sport)club komt regelmatig aan de orde. Wat me opvalt is dat inwoners niet zo snel zelf om hulp vragen, maar wanneer wij het aankaarten in een gesprek, er wel goed op gereageerd wordt. Ik heb het idee dat men nog niet altijd aanvoelt dat JGZ’ers geldzorgen en kansengelijkheid  een belangrijk gespreksonderwerp vinden en er nog steeds aan taboe op rust. Armoede is lang niet altijd zichtbaar.

Welke tip wil je meegeven aan professionals of vrijwilligers in het veld?

Mijn tip is als volgt: probeer in eerste instantie in gesprek te gaan met de ouder(s)/ jongeren en kijk samen of het de ouder lukt om hulp te vragen/ de weg te vinden naar hulp en hoe jij daarin zou kunnen ondersteunen. Zorg er altijd voor dat de ouder ook toestemming geeft, voordat je gaat verwijzen of hulp gaat bieden.

Mocht je gezondheidsgerelateerde vragen hebben die raken met armoedeproblematiek?

Een voorbeeld zou kunnen zijn: een kind heeft geen lunch meegenomen voor de pauze of je maakt je zorgen over de groei van een kind? Dan kun je altijd contact opnemen via JGZ-telefoonnummer: (088)0031414 op het consultatiebureau, of de jeugdverpleegkundigen van school of via mij; Elsbeth van Genuchten  e.van.genuchten@ggdbzo.nl.