Begroting 2025
Voor je ligt de programmabegroting van 2025-2028 van de gemeente Eersel. Deze begroting vormt een cruciaal document waarin de financiële plannen en beleidsvoornemens van onze gemeente worden gepresenteerd. Het geeft inzicht in hoe de middelen worden ingezet om de doelstellingen die de raad vaststelt in beleid te bereiken. De raad stelt bij het vaststellen van de begroting het budget beschikbaar voor de activiteiten in 2025. De speerpunten voor het komende jaar staan in de verschillende programma’s. Verder in deze inleiding wordt ingegaan op het financieel perspectief en de leeswijzer.
Financieel perspectief
De begroting 2025 laat een positief resultaat zien van € 254.713,- voor het jaar 2025. Bij het samenstellen van deze begroting lag de focus op het begrotingsjaar 2025, waarbij het VNG begrotingsadvies 2025-2028 is gevolgd. In 2024 wordt het proces gestart om te komen tot een meerjarig sluitende begroting, die in 2026 moet worden gepresenteerd. Om te komen tot een sluitende begroting voor 2025 zijn er na bespreking van de voorjaarsnota 2025 in de raad nog verschillende keuzes gemaakt.
Bij het maken van de nodige keuzes is de oproep van de raad te kijken naar een besparing van de uitgaven als een van de uitgangspunten gehanteerd, naast bijvoorbeeld het optimistisch begroten van inkomsten. De besparingen (of extra opbrengsten) zijn opgenomen in een overzicht binnen hoofdstuk 2 Financiële positie van de financiële begroting (zie pagina 139). Enkele voorbeelden zijn een minder grote verhoging van de personeelslasten in 2025 en het financieel vertalen van de besparing als gevolg van het ‘verledden’ van de openbare verlichting.
Naast de besparingen is deze begroting een OZB-verhoging van 10% voor woningen en 22,7% voor niet-woningen (gemiddeld 14,5%) verwerkt. De verhoging was ook voorgesteld in de voorjaarsnota 2025, maar nog niet verwerkt in het gepresenteerde begrotingssaldo. Bij de behandeling van de voorjaarsnota werd gepleit voor een gedifferentieerde verhoging voor woningen en niet-woningen. Dat verzoek is vertaald in deze begroting. Door de OZB-verhoging nu in te voeren wordt de uitdaging om de begroting meerjarig sluitend te krijgen minder groot. Het is verstandig om onze hogere structurele lasten gefaseerd bij onze burgers neer te leggen.
Meerjarig perspectief in relatie tot kortingen vanuit het Gemeentefonds
Meerjarig laat de begroting een negatief perspectief zien, van ruim twee miljoen in 2026 tot en met afgerond drieënhalf miljoen in 2028. Deels wordt dit veroorzaakt door een vermindering van onze inkomsten uit het Gemeentefonds. De gemeente Eersel wordt erg ruim gekort ten opzichte van andere gemeenten in Nederland. Grotendeels staan we zelf aan de lat om dit gat te dichten. Door het rijk geboden compensaties zijn verwerkt in deze begroting en de huidige financiële circulaires en Haagse politieke ontwikkelingen geven geen aanleiding voor aanvullende compensaties. Naast de kortingen vanuit het Gemeentefonds hebben eigen ambities een aandeel in het negatieve meerjarig perspectief. Voor het sluitend krijgen van de begrotingen voor de jaren vanaf 2026 zijn daarom grote ombuigingen met beleidsmatige effecten, grootschalige bezuinigingen en/ of een nog verdere groei van de lokale belastingen noodzakelijk.
In de begroting is zoals gebruikelijk de algemene uitkering conform de meicirculaire verwerkt. Aangezien er in de jaarschijf 2025 een eenmalige korting is verwerkt, voor Eersel is dit een bedrag van € 607.000,-, geeft de provincie de gemeenten bij uitzondering de mogelijkheid deze korting te dekken uit reserves. Aangezien dit niet bijdraagt aan het verbeteren van ons meerjarenperspectief, is van deze mogelijkheid geen gebruik gemaakt (zie pagina 71 voor een nadere toelichting).
Burgemeester en wethouders van Eersel,
H.M.L. Offermans, secretaris
W.A.C.M. Wouters, burgemeester